Czy w ostatnim czasie zdarzyło Ci się stać w przeciągu albo np. zdjąć szalik podczas przebywania na wietrze? W takich przypadkach wiele osób skarży się na tzw. przewianie szyi. Czym ono właściwie jest? Jakie mogą być objawy przewiania? Czy w takim przypadku mogą grozić dodatkowe komplikacje? Wyjaśniamy.
Przewiać szyję — co to właściwie oznacza? Jakie są przyczyny przewiania szyi i karku?
Pojęcie „przewiania” — szyi czy innego obszaru ciała — nie jest obecne w podręcznikach medycyny. Jednak w ten sposób pacjenci często opisują sytuację, w której np. szyja jest krótko- lub długotrwale narażona na działanie strumienia zimnego powietrza. Jego źródłami mogą być np. zimny wiatr w jesienny/zimowy dzień czy działające latem wentylatory albo klimatyzacja. Może chodzić również o przeciąg, który powstanie podczas jazdy samochodem z otwartym oknem. Ogólnie chodzi zatem o owianie lub miejscowe wychłodzenie określonej części ciała, które ma prowadzić do pojawienia się bólu, sztywności czy innych dolegliwości. W takim właśnie kontekście mówi się nie tylko o przewianiu szyi, ale i przewianych plecach, przewianym uchu itp.
W przypadku przewiania szyi mają się pojawiać różnego rodzaju przykre objawy. Jednak zasadniczo są one bardzo zróżnicowane i nieswoiste. Mają zatem różne przyczyny i objawy.
Jakie są objawy przewiania szyi po kontakcie z zimnym powietrzem?
Pacjenci zgłaszają bardzo różne objawy przewiania szyi czy karku. Najczęściej hasło „coś mnie przewiało” wiąże się z doświadczaniem:
- obniżenia nastroju, uczucia zmęczenia i „opadnięcia z sił”;
- bólu głowy czy słabego lub silnego bólu karku i samej szyi;
- wrażenia sztywności w tym obszarze;
- powiększenia węzłów chłonnych;
- bólu gardła.
Gdyby przyjrzeć się im bliżej, można stwierdzić, że przewiana szyja koresponduje z rozmaitymi schorzeniami, które dość często dotykają pacjentów zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym.
Ból szyi i inne objawy „przewiania organizmu” — o jakich chorobach mogą świadczyć?
Lista schorzeń, które mogą być opisywane w „przebiegu” przewiania głowy, jest dość długa. Najczęściej sugerują one:
- infekcję górnych dróg oddechowych, a zatem np. zwykłe przeziębienie [1] lub inną chorobę wirusową albo bakteryjną; mogą na nią wskazywać np. ból gardła, gorączka czy ogólne osłabienie organizmu;
- rwę barkową lub inne schorzenie spowodowane uciskiem na nerw w tym obszarze odcinka szyjnego, zwłaszcza jeżeli ból promieniuje z szyi i karku w stronę ramienia oraz ręki [2]; to zjawisko analogiczne do zapalenia korzonków w obszarze nerwu kulszowego;
- stan zapalny lub chorobę reumatyczną, np. RZS czy polimialgię reumatyczną, zwłaszcza gdy bólowi mięśni i nerwów w obszarze szyi i barku towarzyszy np. poranne zesztywnienie ustępujące w ciągu dnia[2];
- doświadczony w niedawnym czasie uraz — ból szyi często jest jego efektem, a nie konsekwencją „przewiania” [3].
Dlatego jeśli masz wrażenie, że trwa przewianie szyi, a na zaobserwowane objawy nie pomagają domowe sposoby, warto skonsultować się z lekarzem.
Jak leczyć przewianie szyi?
Jak już wiesz, kiedy dojdzie do „przewiania” mięśni szyi, doświadczane dolegliwości mogą mieć bardzo zróżnicowane podłoże. Jak zatem postępować? Wiele zależy od przyczyny, dla której pojawiają się objawy.
Przykładowo:
- jeśli „przewianie” jest w rzeczywistości efektem urazu albo przeciążenia mięśnia lub nerwu szyi, stosuje się np. podawane miejscowo leki przeciwbólowe, zazwyczaj preparaty z substancjami z grupy NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych), w tym diklofenak w aerozolu[4]; zawiera go np. diky[5] [4]; konieczna może być też fizjoterapia;
- gdy do przewiania szyi dochodzi na skutek infekcji górnych dróg oddechowych, konieczne może być np. „wyleżenie się” w łóżku czy sięgnięcie po leki zmniejszające przekrwienie błony śluzowej nosa i zatok oraz przeciwgorączkowe [1];
- gdy u źródła problemu leży np. choroba reumatologiczna typu RZS, elementem leczenia może być podanie leków modyfikujących przebieg choroby, np. leflunomidu, chlorochiny czy metotreksatu[4].
Dlatego każdorazowo, gdy dochodzi do przewiania szyi, a objawy nie ustępują w krótkim czasie, należy udać się do lekarza.
Jak długo trwa przewianie szyi i jakie może wywołać komplikacje działanie wiatru?
Trudno jednoznacznie określić, jak długo trwa przewianie szyi, a raczej dolegliwości, które są opisywane tym pojęciem. To zależy, z czego tak naprawdę wzięły się objawy. Czy jest to wynik zapalenia nerwów i mięśni szyi, choroby reumatologicznej, urazu czy np. zwykłej infekcji? Objawy przeziębienia czy innej infekcji bakteryjnej lub wirusowej potrwają np. krócej niż problemy wynikające z RZS czy z niektórych urazów urazami. Znaczenie mają także szeroko pojęta odporność organizmu, jak również jego indywidualne zdolności do regeneracji.
Od przyczyn przewiania szyi zależą również ewentualne powikłania i komplikacje. Nieleczone infekcje czy urazy, po których pacjent nie przejdzie rehabilitacji, mogą mieć jednak swoje konsekwencje. Dlatego po oziębieniu szyi, jeśli objawy przewiania utrzymują się przez dłuższy czas, dobrze jest skonsultować się ze specjalistą. Zasada „przezorny zawsze ubezpieczony” w tym przypadku bardzo dobrze się sprawdza.
Artykuł we współpracy z Diky
Bibliografia:
[1] Sawiec P., Gładysz A., Choroba przeziębieniowa (przeziębienie), Medycyna Praktyczna, dostęp 9.01.2024 r.: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.1.2.
[2] Childress M.A., Stuek S.J., Ból szyi — wstępna ocena i postępowanie, Medycyna Praktyczna, dostęp 9.01.2024 r.: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/wytyczne/280782,bol-szyi-wstepna-ocena-i-postepowanie
[3] Teichtahl A.J., Podejście do bólu szyi, Medycyna Praktyczna, dostęp 9.01.2024 r.: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/diagnostyka-kliniczna/objawy-kliniczne/125249,podejscie-do-bolu-szyi
[4] Guła Z., Korkosz M., Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna, dostęp online 9.01.2024 r.: https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63732,reumatoidalne-zapalenie-stawow
[5] https://www.dikyspray.pl/, dostęp 9.01.2024 r.
